ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ ΤΑ ΣΩΖΟΜΕΝΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ

Αν και άλλοι πολλοί των θείων πατέρων κατά διαφόρους καιρούς και τόπους πολλάς και μεγάλας κατώρθωσαν αρετάς, και εις την ενδεχομένην έφθασαν τελειότητα, και, διερευνήσαντες απλανώς τα βάθη των μυστηρίων του πνεύματος, εφάνησαν μεγάλοι δάσκαλοι της μοναχικής πολιτείας, αλλ’ ουδείς τούτων ελάλησεν ή συνέγραψεν ούτως ως ο όσιος αββά Ισαάκ ο Σύρος καθότι ούτος ο νηπτικώτατος θείος πατήρ ενστερνισάμενος εις εαυτόν δια πολλών και μακρών πόνων και αγώνων πάσας ομού τας τε πρακτικάς και πνευματικάς αρετάς, και δια της βαθυτέρας θεωρίας εισδύσας εις τα του πνεύματος υπερφυή μυστήρια, συνέγραψε και παρέδωκε ημίν τα περί του υψηλού ασκητικού βίου μαθήματα ως ουδείς άλλος, διο και παρά πάντων των λοιπών πατέρων δικαίως θεωρείται ευθύτατος κανών της ασκήσεως, και της ησυχίας επιστήμων, και λύχνος της διακρίσεως, και ταμείον πασών των αρετών, και πνευματικός αρχιτέκτων, και ευμέθοδος διδάσκαλος της τελειότητος. […] (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

ΠΙΝΑΞ ΤΩΝ ΥΠΟ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΛΟΓΟΙ:
Α’. Περί αποταγής και μοναχικής πολιτείας
Β’. Περί απαρνήσεως κόσμου και αποχής της προς τους ανθρώπους παρρησίας
Γ’. Περί αναχωρήσεως, και ότι δεν πρέπει να δειλιώμεν και να φοβώμεθα, αλλά να στηρίζωμεν την καρδίαν εις την προς Θεόν πεποίθησιν, και να έχωμεν θάρρος και αδίστακτον πίστιν, ως έχοντες φρουρόν και φύλακα τον Θεόν
Δ’. Περί του πόθου του κόσμου
Ε’. Περί του απομακρύνεσθαι εκ του κόσμου, και εξ όλων, όσα θολώνουσι και σκοτίζουσι τον νουν
ς’. Περί της ωφελείας της προερχομένης εκ της φυγής του κόσμου
Ζ’. Περί τάξεως και καταστάσεως των αρχαρίων, και όσα άλλα ανήκουσιν εις αυτούς
Η’. Περί λεπτής τάξεως της διακρίσεως
Θ’. Περί τάξεως της μοναχικής πολιτείας συντομίας τε και διαφοράς και πώς, και τίνι τρόπω γεννώνται αι αρεταί η μία από την άλλην
Ι’. Περί του δια τίνος τρόπου φυλάττεται το κάλλος της μοναχικής πολιτείας, και τις είναι ο τρόπος της δοξολογίας του Θεού
ΙΑ’. Περί του ότι δεν πρέπει ο δούλος του Θεού, όστις επτώχευσεν από τα του κόσμου, και εξήλθεν εις αναζήτησιν του Θεού, επειδή δεν έφθασεν εις την επίγνωσιν της αληθείας, να φοβηθή και να παύση πλέον από την αναζήτησιν του Θεού, και να ψυχράνη την θέρμην αυτού, την γεννωμένην από τον θείον πόθον και την έρευναν των θείων μυστηρίων, από τα οποία αίτια του φόβου αυτού συμβαίνει να ταράττηται ο νους δια της ενθυμήσεως των παθών
ΙΒ’. Περί του πώς οφείλει να κάθηται ο διακριτικός εις την ησυχίαν
ΙΓ’. Περί του ότι είναι ωφέλιμος εις τους ησυχαστάς η αργία από τας φροντίδας, και επιζήμιος η είσοδος και η έξοδος εκ του κελλίου αυτών
ΙΔ’. Περί αλλαγής και τροπής, της γινομένης εις τους οδεύοντας την οδόν της ησυχίας, ήτις είναι ωρισμένη υπό του Θεού
ΙΕ’. Περί των ησυχαστών, πότε άρχονται να γνωρίζωσι, που έφθασαν δια των πνευματικών αυτών κόπων, πλέοντες την απέραντον θάλασσαν της ησυχαστικής ζωής, και πότε δύνανται να ελπίσωσιν ολίγον, ότι οι κόποι αυτών ήρχισαν να δίδωσιν εις αυτούς καρπούς
Ις’. Περί των τρόπων των αρετών
ΙΖ’. Περί ερμηνείας των τρόπων της αρετής, και ποία είναι η δύναμις και η διαφορά εκάστου
ΙΗ’. Περί του πόσον γίνεται το μέτρον της γνώσεως, και τα μέτρα τα περί της πίστεως
ΙΘ’. Περί πίστεως και ταπεινοφροσύνης
Κ’. Περί του, πόσην τιμήν έχει η ταπεινοφροσύνη, και πόσον ο βαθμός αυτής είναι ανώτερος […]