ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ

Διακόσιες ἐρωτήσεις χριστιανῶν πάνω σέ διάφορα ψυχωφέλιμα θέματα μέ τίς ἀντίστοιχες ἀπαντήσεις τους ἀπό τόν γέροντα Εὐστράτιο (Γκολοβάνσκι). Οἱ ἐρωταποκρίσεις αὐτές αἰχμαλωτίζουν τό ἐνδιαφέρον τοῦ ἀναγνώστη μέ τήν ποικιλία τῶν θεμάτων τους, ἀλλά καί μέ τήν ἐκφραστική λιτότητα, τή σαφήνεια, τήν πειστικότητα καί, κυρίως, τήν εὐαγγελικότητα καί πατερικότητά τους.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος… 5
1. Τί νά κάνουμε, ὅταν ἐνοχλούμαστε ἀπό τά ἄσχημα λόγια
ἤ τίς ἄπρεπες ἐνέργειες τῶν ἄλλων;… 9
2. Πῶς μποροῦμε νά παραμένουμε ἤρεμοι πάντοτε,
σ’ ὅλες τίς περιστάσεις τῆς ζωῆς μας;… 10
3. Ὥς πότε θά πρέπει νά κάνω ὑπομονή;… 10
4. Πῶς θ’ ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τόν περισπασμό τήν ὥρα τῆς προσευχῆς;… 11
5. Πῶς θ’ ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τίς ἁμαρτωλές συνήθειες;… 11
6. Γιατί εἶναι τόσο πολύτιμος ὁ χρόνος τῆς ἐπίγειας ζωῆς μας… 11
7. Τί σημαίνει χριστιανική ἐλευθερία;… 12
8. Ποιό νόημα κρύβεται πίσω ἀπό τίς θλίψεις
πού τόσο συχνά μᾶς ἐπισκέπτονται;… 13
9. Ποιές εἶναι οἱ συνέπειες τῆς ὀκνηρίας
καί πῶς θ’ ἀπαλλαγοῦμε ἀπ᾿ αὐτήν;… 14
10. Εἶναι ὠφέλιμη ἡ σωματική νηστεία,
ἄν δέν συνοδεύεται καί ἀπό τήν πνευματική νηστεία;… 16
11. Ποιό εἶναι τό πιό ἐπικίνδυνο πάθος… 16
12. Εἶναι βλασφημία ἡ βαρυγγώμια ἑνός ἀνθρώπου γιά τήν κακή του τύχη;… 17
13. Τί εἶναι ἡ φιλαυτία, πῶς παρουσιάζεται στόν ἄνθρωπο
καί πῶς ξεριζώνεται;… 18
14. Εἶναι ἀλήθεια πώς τό σῶμα μας, μετά τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν,
θά εἶναι διαφορετικό ἀπό τό σῶμα πού ἔχουμε τώρα;… 19
15. Μποροῦμε νά σωθοῦμε παραμένοντας στόν κόσμο,
ἤ πρέπει ν’ ἀποτραβηχτοῦμε σέ μοναστήρι;… 20
16. Τί νά κάνω, ὅταν ἀκούω κάποιον νά κατακρίνει τόν πλησίον;…20
17. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι στήν ἐποχή μας οἱ ἄνθρωποι ἄλλαξαν, γι᾿ αὐτό καί
εἶναι λίγοι ἐκεῖνοι πού ζοῦν σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ;… 21
18. Ποιά εἶναι τά σημάδια τῆς πραγματικῆς ταπεινώσεως;… 21
19. Δέν εἶναι ἀρκετό τό ν’ ἀποφεύγω τό κακό;… 22
20. Πῶς μποροῦμε νά μάθουμε ἄν θά σωθοῦμε;… 22
21. Γιατί, ἄν καί συχνά ἐπαναλαμβάνω τήν προσευχή τοῦ τελώνη –«Θεέ μου,
σπλαχνίσου με, τόν ἁμαρτωλό»–, δέν βλέπω καμιάν ἀλλαγή στή ζωή μου;… 22
22. Εἶναι, ἄραγε, εὐτυχισμένος ὅποιος ἀγαπάει ὅλους τούς ἀνθρώπους;… 23
23. Ποιό εἶναι τό πιό δύσκολο πράγμα γιά ἕνα χριστιανό;… 24
24. Ποιές ἀσκήσεις εἶναι πιό εὐάρεστες στόν Θεό;… 25
25. Ποῦ κάνουμε τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ; Μόνο πάνω μας ἤ καί ἀλλοῦ;
Καί σέ ποιές περιπτώσεις τό κάνουμε;… 25
26. Ὅταν προσευχόμαστε μέ πίστη γιά τίς ἀνάγκες μας,
ὁ Θεός μᾶς εἰσακούει πάντα;… 26
27. Γιά ποιό πράγμα θά ἀπολογηθοῦμε περισσότερο τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως;… 26
28. Μπορεῖ κανείς νά φτάσει στήν τελειότητα χωρίς πειρασμούς;… 27
29. Ἐπιτρέπεται νά καταφεύγουμε στά μέντιουμ
γιά νά μαθαίνουμε τό μέλλον;… 27
30. Ποιά εἶναι τά γνωρίσματα τῆς ἀληθινῆς μετάνοιας;… 28
31. Πῶς θά μαλακώσει ἡ θλίψη γιά τόν θάνατο τῶν παιδιῶν μας;… 29
32. Ποιός πιστεύει σωστά στόν Χριστό καί, ἑπομένως,
εἶναι πραγματικά ὀρθόδοξος χριστιανός;… 30
33. Μπορεῖ νά συγκριθεῖ ἡ κρίση τῶν ἀνθρώπων μέ τήν κρίση τοῦ Θεοῦ;… 33
34. Εἶναι μεγάλη ἡ δύναμη τῆς κενοδοξίας;… 33
35. Γιατί ἡ ὑποκρισία εἶναι μεγάλη ἁμαρτία;… 33
36. Πρέπει νά πιστεύουμε στά ὄνειρα, καί μάλιστα σ’ ἐκεῖνα
πού φαίνονται ἀποκαλυπτικά τοῦ μέλλοντος;… 34
37. Εἶμαι φτωχή καί μέ μάνα χήρα. Κάποιοι πλούσιοι, τάζοντάς μου
ἀκριβά δῶρα, μέ καλοῦν στήν ἁμαρτία. Πρέπει νά φυλάξω
μέ κάθε θυσία τή σωματική μου ἁγνεία;… 35
38. Γιατί τούς ἀνθρώπους τούς βρίσκουν τόσες δυστυχίες;… 38
39. Γιατί ζητᾶμε τήν εὐλογία τῶν ἱερέων;… 38
40. Πῶς μποροῦμε νά σωθοῦμε;… 39
41. Τί εἶναι ἐκεῖνο πού διώχνει τόν φόβο τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν ψυχή;… 39
42. Τί νά κάνω, ὅταν μέ βασανίζουν σαρκικοί λογισμοί;… 40
43. Τί κακό προέρχεται ἀπό τή φιλαργυρία;… 40
44. Ποιός εἶναι ὁ ἀληθινός πλοῦτος;… 41
45. Πρέπει νά φυλᾶμε τή γλώσσα μας καί τ’ αὐτιά μας;… 42
46. Τί διώχνει τή μνήμη τοῦ Θεοῦ ἀπό τό νοῦ;… 43
47. Μποροῦμε νά ὑπερηφανευόμαστε γιά κάτι καλό πού ἔχουμε;… 44
48. Ὅταν ὁ χριστιανός εἶναι ἄρρωστος σωματικά,
πρέπει νά καταφεύγει στούς γιατρούς;
Μπορεῖ μήπως νά ἀπευθύνεται καί σέ μάγους;… 44
49. Γιατί πρέπει νά προσεύχομαι ἀδιάλειπτα;… 45
50. Εἶναι δυνατό νά ὑποφέρουν τά παιδιά ἐξαιτίας
τῶν ἀδικιῶν τῶν γονιῶν τους;… 46
51. Πῶς μποροῦμε νά παρηγορηθοῦμε γιά τόν θάνατο μελῶν τῆς οἰκογένειάς μας;… 47
52. Γιατί κατακρίνουμε τόσο εὔκολα τόν πλησίον;… 48
53. Πῶς μποροῦμε ν’ ἀπαλλαγοῦμε ἀπό
τήν κακή συνήθεια τῆς κατακρίσεως τοῦ πλησίον;… 48
54. Ἄν θέλουμε νά μᾶς συγχωρήσει ὁ Θεός γιά τ’ ἁμαρτήματά μας,
πρέπει κι ἐμεῖς ὁπωσδήποτε νά συγχωροῦμε τούς συνανθρώπους μας;… 49
55. Στίς θλίψεις μας πῶς μποροῦμε νά παρηγορηθοῦμε;… 50
56. Ἄν κάποιος μέ παρακαλέσει νά προσευχηθῶ γι’ αὐτόν,
ἔχω τό δικαίωμα νά τοῦ ἀρνηθῶ, νιώθοντας τήν ἀναξιότητά μου;… 51
57. Συχνά βλέπουμε σέ περιοδικά, σέ ἐφημερίδες, σέ γραμματόσημα κ.ἀ.
τυπωμένες εἰκόνες ἁγίων. Τί νά κάνουμε μ’ αὐτές;… 52
58. Ποιά εἶναι ἡ ἀληθινή χαρά;… 52
59. Γιατί ἡ μέλλουσα ζωή εἶναι κρυμμένη ἀπό μᾶς;… 52
60. Ποιό εἶναι τό περιεχόμενο τῆς ἀγάπης πρός τούς ἐχθρούς;… 54
61. Ποιές εἶναι οἱ ὑποχρεώσεις τῶν χριστιανῶν
ἀπέναντι στούς «κεκοιμημένους»;… 55
62. Ποιά εἶναι ἡ εὐθύνη μας γιά τίς ξένες ἁμαρτίες;… 57
63. Ποιές εἶναι οἱ ἁμαρτίες μέ τίς ὁποῖες ἀθετεῖται ἡ ἁγνεία;
Καί τί κακό παθαίνει ὁ ἄνθρωπος ἀπό τήν ἀθέτησή της;… 58
64. Γιατί λεγόμαστε ὀρθόδοξοι χριστιανοί;… 61
65. Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ σχέση μας μέ τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο;… 61
66. Πρέπει νά φροντίζει ὁ χριστιανός γιά τή
φύλαξη τῆς ζωῆς καί τῆς ὑγείας του;… 63
67. Ποιός δέν ἀγαπάει τήν πατρίδα του;… 64
68. Γιατί ὁ καθένας μας ἔχει χρέος ν’ ἀγαπάει τούς ἄλλους;… 64
69. Κινδυνεύει, ἄραγε, νά χαθεῖ ἡ Ὀρθοδοξία μέσα
στό πλῆθος τῶν μή ὀρθόδοξων ὁμολογιῶν;… 66
70. Πρέπει ὁ χριστιανός ν’ ἀγαπάει τούς ἁμαρτωλούς;… 67
71. Ποιός θέσπισε τίς νηστεῖες;… 68
72. Ποιά εἶναι ἡ ὠφέλειά μας ἀπό τή νηστεία;… 70
73. Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ σχέση μας μέ τά ἐπίγεια
ἀγαθά, ὥστε νά μή βλάπτεται ἀπ’ αὐτά ἡ ψυχή μας;… 71
74. Εἶναι μεγάλο κακό ἡ ζήλια;… 74
75. Πῶς θεραπεύεται κανείς ἀπό τό πάθος τῆς ζήλιας;… 75
76. Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ σχέση μας μέ τούς ἀγγέλους;… 77
77. Τί εἶναι τό τάμα;… 78
78. Πῶς πρέπει νά γίνεται ἕνα τάμα;… 78
79. Πῶς μᾶς πολεμοῦν τά πονηρά πνεύματα;… 80
80. Γιατί ὁ Θεός ἀπαγορεύει τή μαγεία;… 82
81. Τί μᾶς συμβουλεύουν οἱ ἅγιοι πατέρες
σχετικά μέ τήν ἀνάγνωση τοῦ Ψαλτηρίου;… 82
82. Γιατί εἶναι ἀπαραίτητο νά προσευχόμαστε;… 83
83. Πῶς θά εἶναι ἡ προσευχή μας καρποφόρα καί εὐάρεστη στόν Θεό;… 86
84. Σέ τί μᾶς ὠφελεῖ τό Μυστήριο τῆς Μετάνοιας-Ἐξομολογήσεως;… 88
85. Πρέπει νά προσευχόμαστε καί γιά τούς ἄλλους;… 88
86. Εἶναι ἀλήθεια πώς ὁ Θεός προνοεῖ καί φροντίζει γιά τόν κόσμο;… 90
87. Ποιά εἶναι τά γνωρίσματα τῆς ἀληθινῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό;… 92
88. Τί εἶναι βλασφημία;… 93
89. Πῶς θά γίνει ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν;… 94
90. Τί μᾶς δίνει τό Βάπτισμα;… 96
91. Πρέπει ὁ χριστιανός νά συμφιλιώνει τούς
συνανθρώπους του πού ἔχουν ἔχθρα μεταξύ τους;… 97
92. Πρέπει νά προσέχουμε τά λόγια μας;… 97
93. Πότε ἁμαρτάνουμε μέ τά λόγια;… 98
94. Ποιά ἁμαρτήματα εἶναι θανάσιμα;… 99
95. Ποιός εἶναι ὁ σκοπός τῆς ἐπίγειας ζωῆς μας;… 100
96. Πῶς πρέπει νά ἀντιμετωπίζει ὁ χριστιανός τίς ἀσθένειες;… 101
97. Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ σχέση μας μέ τούς ἁγίους;… 103
98. Πῶς μπορεῖ κανείς νά πάρει σταθερή ἀπόφαση
γιά διόρθωση τοῦ βίου του;… 104
99. Ποιό εἶναι τό ἔργο τοῦ φύλακά μας ἀγγέλου;… 104
100. Ποιούς, πότε καί μέ ποιό τρόπο νά ἐλεοῦμε;… 105
101. Μέ ποιούς τρόπους παραβαίνουμε τό χρέος τῆς τιμῆς τοῦ πλησίον;… 106
102. Ποιά εἶναι τά γνωρίσματα τῆς ἀληθινῆς φιλίας;… 107
103. Τί νά κάνουμε, ὅταν μᾶς βρίσκει θλίψη… 108
104. Ποιά εἶναι τά ἀποτελέσματα τῆς προσευχῆς… 109
105. Τί εἶναι χριστιανική ἀρετή;… 110
106. Τί εἶναι σκάνδαλο;… 110
107. Ποιό εἶναι τό θεμέλιο τῆς εὐημερίας ἑνός λαοῦ;… 112
108. Πόσο ἐπικίνδυνη εἶναι ἡ ἀναβολή τῆς μετάνοιας καί τῆς διορθώσεώς μας;… 113
109. Πῶς θά ζοῦν οἱ δίκαιοι στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν μετά τή φοβερή Κρίση… 114
110. Τί εἶναι θάνατος;… 116
111. Κρίνεται ἡ ψυχή ἀμέσως μετά τήν ἔξοδό της ἀπό τό σῶμα;… 117
112. Ποιές ἦταν οἱ συνέπειες τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος;… 118
113. Μοῦ φαίνεται ὅτι κανένας δέν μέ ἀγαπάει,
γι’ αὐτό νιώθω ἕνα κενό στήν ψυχή μου. Τί μοῦ συμβαίνει;… 120
114. Μέ ποιό τρόπο τό ψωμί καί τό κρασί μεταβάλλονται
στή Λειτουργία σέ Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Χριστοῦ;… 121
115. Ἡ ψευδορκία εἶναι βαρύ ἁμάρτημα;… 121
116. Τί εἶναι ὑπερηφάνεια;… 122
117. Ποιά εἶναι ἡ χριστιανική ὑπομονή;… 123
118. Γιατί πρέπει νά κοπιάζει τόσο ὁ ἄνθρωπος;… 124
119. Τί εἶναι ἡ διάκριση;… 125
120. Συχνά μέ τή συμπεριφορά μου στενοχωρῶ τούς ἄλλους. Τί νά κάνω;… 126
121. Σέ τί μᾶς βοηθάει ἡ ἀρετή;… 127
122. Πῶς πρέπει νά εἶναι ἡ ἐξωτερική ἐμφάνιση τοῦ χριστιανοῦ;… 127
123. Τί νά κάνω, γιά νά νικήσω τό φόβο καί τήν ντροπή στήν Ἐξομολόγηση;… 128
124. Πῶς πρέπει νά ἐξομολογοῦμαι;… 129
125. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἀλάθητη;… 130
126. Γιά τί πρέπει περισσότερο ἀπ’ ὅλα, ὅσα ἀφοροῦν
τόν ἑαυτό του, νά νοιάζεται ὁ χριστιανός;… 130
127. Τί νά κάνω γιά ν’ ἀποφεύγω τήν ἀργολογία;… 132
128. Πῶς πρέπει νά φροντίζουμε τήν ψυχή μας;… 133
129. Ἐπιτρέπεται στό χριστιανό νά ζητάει ἀπό τόν
Θεό πειρασμούς ἤ νά τούς ἐπιδιώκει ὁ ἴδιος;… 133
130. Ὑπάρχει ἁμαρτία ἀπό ἄγνοια;… 135
131. Τί εἶναι ἡ μακαριότητα τῶν ἀγγέλων;… 136
132. Ποιές εἶναι οἱ σχέσεις τῶν ἀγγέλων μέ τούς ἀνθρώπους;… 137
133. Ποιά εἶναι ἡ ἀληθινή πίστη;… 140
134. Πρέπει νά φροντίζουμε γιά τή διόρθωση τοῦ
πλησίον, ὅταν αὐτός ἁμαρτάνει ἤ πλανιέται;… 140
135. Τί εἶναι ἡ φιλοδοξία;… 141
136. Πόσες βαθμίδες ὑπομονῆς ὑπάρχουν;… 142
137. Κάθε χριστιανός ἔχει φύλακα ἄγγελο;… 144
138. Ὑπάρχει καλή καί κακή ἀγάπη πρός τόν ἑαυτό μας;… 144
139. Ὑπάρχουν μαρτυρίες τῆς Ἁγίας Γραφῆς γιά τήν ἀθανασία τῆς ψυχῆς;… 146
140. Γιατί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἡ ἀληθινή Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ;… 149
141. Πῶς πρέπει νά δείχνουμε τήν καλή μας διάθεση πρός τόν πλησίον;… 151
142. Ποιές θά εἶναι οἱ καταστάσεις τῶν ψυχῶν στή μέλλουσα ζωή;… 152
143. Γιατί τιμᾶμε καί προσκυνᾶμε τά λείψανα τῶν ἁγίων;… 154
144. Ποῦ βασίζεται ἡ ἀθεΐα;… 154
145. Τί εἶναι ἡ ταπεινοφροσύνη;… 156
146. Πῶς νίκησε ὁ Χριστός τό διάβολο μέ τό σταυρό;… 157
147. Γιατί πρέπει νά ἔχουμε ταπεινοφροσύνη;… 158
148. Πῶς μποροῦμε νά ἀποκτήσουμε τήν ἐκτίμηση τῶν ἄλλων;… 159
149. Ποιά εἶναι τά χαρακτηριστικά τῆς ἀληθινῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον;… 160
150. Ποιά εἶναι ἡ ὑποχρέωσή μας ἀπέναντι στά
ἀνθρώπινα δικαιώματα τοῦ πλησίον;… 162
151. Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ στάση μας ἀπέναντι στούς αἱρετικούς,
τούς ἀλλοδόξους καί τούς ἀπίστους;… 162
152. Τί ἐννοεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν λέει, «Δέν ἔχουμε νά παλέψουμε
μέ αἷμα καί σάρκα, ἀλλά μέ τίς ἀρχές, μέ τίς ἐξουσίες,
μέ τούς κυρίαρχους τοῦ σκοτεινοῦ τούτου κόσμου» (Ἐφ. 6:12);… 163
153. Τί σημαίνει ἡ φράση «Σοί, Κύριε», τήν ὁποία λέμε στό τέλος
τῆς Ἐκτενοῦς Δεήσεως τῆς θείας Λειτουργίας;… 164
154. Μποροῦμε νά προσευχόμαστε τήν ὥρα τῆς δουλειᾶς;… 165
155. Τί εἶναι τά ἐπιτίμια;… 166
156. Πῶς εἶναι δυνατό νά ἀναστηθοῦν τά νεκρά σώματα,
πού σάπισαν καί διαλύθηκαν στά μνήματα;… 167
157. Ὅλα τά σώματα τῶν νεκρῶν θά ἀναστηθοῦν;…169
158. Πῶς θά γίνει ἡ Κρίση τόσων ἑκατομμυρίων
ἀνθρώπων στό φοβερό κριτήριο τοῦ Χριστοῦ;… 170
159. Πόσο διαφορετική θά εἶναι ἡ δευτέρα παρουσία
τοῦ Χριστοῦ ἀπό τήν πρώτη;… 171
160. Τί θά πρέπει νά κάνουμε, ὅταν ἀπευθυνόμαστε
στόν Θεό μέ τήν προσευχή;… 171
161. Ἡ ἐξωτερική (τυπική) προσευχή εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό;… 172
162. Ποιά εἶναι ἡ ὠφέλεια τῆς ψυχῆς ἀπό τό λόγο τοῦ Θεοῦ;… 172
163. Πῶς τόλμησαν οἱ πρωτόπλαστοι ἄνθρωποι νά παραβοῦν τήν ἐντολή
τοῦ Πλάστη τους Θεοῦ καί νά ὑπακούσουν στό διάβολο;… 173
164. Γιατί στό Σύμβολο τῆς Πίστεως τό Ἅγιο Πνεῦμα ἀποκαλεῖται ζωοποιό;… 174
165. Πότε θά γίνει ἡ δευτέρα παρουσία τοῦ Χριστοῦ καί ἡ τελική Κρίση;… 175
166. Τό Βάπτισμα εἶναι ἀπαραίτητο γιά τή σωτηρία;… 177
167. Εἶναι ὠφέλιμη ἡ σιωπή;… 178
168. Ἐπιτρέπεται νά κρίνουμε τούς ἱερεῖς;… 179
169. Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ πνευματική κατάσταση ἐκείνων
πού κοινωνοῦν τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ;… 181
170. Τί νά κάνω, ἄν, ἀφοῦ ἐξομολογηθῶ, ξαναπέσω στό ἴδιο ἁμάρτημα;… 182
171. Πῶς πρέπει νά εἴμαστε μέσα στό ναό τοῦ Θεοῦ
καί πῶς μετά τήν ἔξοδό μας ἀπ’ αὐτόν;… 182
172. Στό Σύμβολο τῆς Πίστεως γίνεται λόγος γιά «ζωὴν
τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Ποιά εἶναι αὐτή ἡ ζωή;… 183
173. Ποιό εἶναι τό θεμέλιο τῆς ἐπίγειας εὐτυχίας;… 184
174. Ποιοί εἶναι οἱ ἐχθροί μας στόν ἀγώνα τῆς σωτηρίας;…184
175. Πῶς μποροῦμε νά γνωρίσουμε τόν Θεό, ὅταν
δουλεύουμε στό χωράφι ἤ καθόμαστε στό σπίτι;… 186
176. Πῶς συγχωρεῖ ὁ οὐράνιος Πατέρας τά ἁμαρτήματά μας;… 188
177. Γιατί οἱ συμφορές βρίσκουν τόσο τούς κακούς
ὅσο καί τούς καλούς ἀνθρώπους;… 188
178. Γιατί ὁ ἐγωισμός θεωρεῖται εἰδωλολατρία;… 189
179. Τί νά κάνουμε, ὅταν οἱ ἄνθρωποι μᾶς προσβάλλουν,
μᾶς ἀδικοῦν ἤ μᾶς κακομεταχειρίζονται;… 190
180. Τί εἶναι πιό ἀπαραίτητο γιά τή σωτηρία μας;… 190
181. Τί εἶναι ἡ χαρά;… 191
182. Οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ, πού κατοικοῦν στόν οὐρανό, γνωρίζουν τί γίνεται στή γῆ;… 192
183. Στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν κάθε ψυχή
θά εὐφραίνεται μόνη της ἤ μαζί μέ τό σῶμα της;… 192
184. Πῶς νά χαιρόμαστε, ἀφοῦ στή γῆ δοκιμάζουμε
τόσες θλίψεις καί τόσο πόνο;… 193
185. Τί πρέπει νά κάνουμε γιά νά κατανοοῦμε τήν Ἁγία Γραφή;… 194
186. Γιατί ὁ Θεός μᾶς ἀποκρύβει τήν ἡμέρα τοῦ θανάτου μας;… 195
187. Πιστεύω πώς δέν ἔχω καμιάν ἱκανότητα
καί κανένα φυσικό χάρισμα. Εἶναι αὐτό ἁμαρτία;… 196
188. Ποιές εἶναι οἱ συνέπειες τῆς ἁμαρτίας;… 197
189. Στόν δεύτερο Μακαρισμό ὁ Κύριος λέει: «Μακάριοι εἶναι
ὅσοι πενθοῦν, γιατί αὐτοί θά παρηγορηθοῦν» (Ματθ. 5:4).
Θά παρηγορηθοῦν, ἄραγε, ὅλοι ὅσοι πενθοῦν;… 198
190. Γιατί κάνουμε τό σταυρό μας;… 199
191. Γιατί ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ ἀπαγορεύει καί καταδικάζει ὄχι μόνο
τίς κακές πράξεις, ἀλλά καί τίς κακές σκέψεις καί ἐπιθυμίες;… 200
192. Πότε εἶναι ἀληθινή ἡ ἐλπίδα στόν Θεό;… 201
193. Πῶς πρέπει ν’ ἀγαπᾶμε τόν Θεό;… 202
194. Τί νά κάνω γιά ν’ ἀγαπήσω τόν Θεό πάνω ἀπ’ ὅλους καί ὅλα;… 203
195. Πρέπει νά συμβουλεύουμε τόν πλησίον,
ὅταν χρειάζεται μιά καλή συμβουλή;… 204
196. Τί πρέπει νά κάνουμε, ὅταν μᾶς ἀδικοῦν;… 204
197. Τί εἶναι ἡ ἀνδρεία;… 205
198. Πρέπει νά φέρνουμε στούς ἱερούς ναούς τά μικρά παιδιά;… 206
199. Τί εἶναι ἡ μνησικακία;… 207
200. Εἶναι δυνατό νά πάθουν κακό τά παιδιά, ἄν τά καταραστοῦν οἱ γονεῖς τους;… 208